ՕՆԼԱՅՆ ԽՈՐՀՐԴԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

ԳՐԱՆՑՎԵԼ ԽՈՐՀՐԴԱՏՎՈՒԹՅԱՆ


Սեռական անկարողություն

Այցելուի հիմնական գանգատը սեռական անկարողությունն էր: 37 տարեկան էր, ամուսնալուծվել էր, կնոջ ծնողները խայտառակ ձևով հետ էին տարել իրենց դստերը: Երբեք չէր դիմել բժշկական խորհրդատվության, քանի որ ֆինանսական կարիքի մեջ էր: Այցելուն հաճախում էր կյանքի խոսք եկեղեցի արդեն 10 տարուց ավել: Իր խոսքերով` աստված էր իրեն պատժել, քանի որ երիտասարդ տարիներին չարաշահել էր ինքնաբավարարումը և բորբոքել աստծու բարկությունը իր նկատմամբ: Վաղուց հաշտվել էր իր սեռական անկարողության /սեռական թուլության/ և աղքատության հետ, գտնում էր, որ երբևէ հաջողություն չի ունենա կյանքում, չի ամուսնանա և ունենա ընտանիք` կին, երեխաներ: Միակ հույսը դրել էր Աստծո բարեհաճության վրա, իր խոսքերով աստված մի օր հրաշք կանի:

Կարդալ ավելին

 Ինձ մոտ այցելուն հայտնվեց ոչ իր նախաձեռնությամբ, այլ` մոր և քրոջ: Իմ բոլոր փորձերը նրան հասկացնելու, որ ինքը պատժված չէ աստծո կողմից, այլ չի կարողանում սեռական կյանքով ապրել այն պատճառով, որ ունի հիվանդություն, որի համար ինքը ամենևին պատասխանատու չէ, քանի որ իր ընտրությունը չէ, բոլոր իմ համոզումները, որ 100 % դեպքերում իր հիվանդությունը բուժելի է, ապարդյուն անցան, ինչպես և լինում է բոլոր այն դեպքերում, երբ այցելուն չի գալիս իր նախաձեռնությամբ, այլ մեկ ուրիշի:

Այցելուն ընկճված էր, ճնշված տրամադրության մեջ: Ոչ մի հույս չուներ, որ լավ կլինի, մռայլ վհատությունը լրիվ կուրացրել էր նրան,-Ինձ միայն Աստված կարող է օգնել, ուրիշ ոչ մեկ: Անվստահությամբ նայում էր ինձ ու նկատեցի, որ աչքերի մեջ կատաղության փայլ երևաց, -ուրիշ ոչ մեկ, հասկանու՞մ եք, գոռաց նա հանկարծակի կատաղությամբ, -ես հիվանդ չեմ, ինձ հիվանդ են դարձրել այն աղջկա ծնողները, որ տարան կնոջս ինձանից,-կատաղած վեր բարձրացավ աթոռից ու դուրս եկավ սենյակից` դուռը հետևից այնպես շրմփացնելով, որ գաջի մի քանի ծեփակտոր թափվեցին գետնին:

Հասկացա, ինչ է կատարվում: Վիճակը շատ լուրջ էր, պետք էր անհապաղ մի բան անել: Անհանգստացած վեր կացա, որ դուրս գամ միջանցք և խնդրեմ մի վերջին խոսք ասել նրան: Բայց նա ինքը ներս մտավ ու մի պահ քիչ մնաց բախվեինք իրար:

-Կներեք բժշկուհի, -մեղավոր հայացքով նայեց ինձ, ու արցունքի կաթիլները սկսեցին հորդել աչքերից: Դեմքը թաքցրեց ափերի մեջ և հուզմունքի երկար րոպեներ հաջորդեցին իրար:

Փորձելով յուրաքանչյուր բառս կշռադատել, ծանր ու թեթև անել, հնարավորինս մեղմ ձայներանգով ասեցի`

-Ես հասկանում եմ, ինչքան դժվար է ձեր վիճակում գտնվելը, դուք իսկապես հզոր անձնավորություն եք, որ կարողացել եք տանել ձեր կյանքի բոլոր ծանր ապրումները: Մեկ ուրիշը ձեր փոխարեն կարող էր և չդիմակայել այնպես հերոսաբար, ինչպես դուք եք արել: Ու հետո, փոքր ինչ ավելի լուրջ տոնով, շարունակում եմ`այո, դրանք աստծո պատիժն են ձեր կյանքում, ու ձեզ մնում է միայն աղոթել աստծո բարեհաճության համար ու ես էլ ձեր հետ կաղոթեմ: Բայց չեք կարծում, որ հենց հիմա դուք շարունակում եք նույն բանն անել` բորբոքել Աստծու բարկությունը` չհարգելով ձեր մորը, որ տարիքն առած կին է, ու մեծ դժվարությամբ եկել-հասել է այստեղ հանուն ձեզ, հանուն ձեր առողջության: Ինչու հանուն ձեր մոր, չփորձել մի քանի բժշկական հետազոտություն անցնել: Ձեր մայրը կուրախանա դրանից ու դուք կշահեք աստծո ներողամտությունը:

Կարծես ինչ-որ բան շարժվեց, աչքերի մեջ հայտնվեց հույսի նշույլ:

-Լավ, ի՞նչ պետք է անեմ:

Անմիջապես թղթի վրա գրեցի այն բոլոր հետազոտությունները, որոնք կարող են օգտակար ինֆորմացիա տալ իր հիվանդության ախտորոշման և բուժման կազմակերպման համար:

Թուղթը մեկնեցի նրան, վերցրեց, ուշադիր կարդաց ու խոստացավ անցնել բոլոր հետազոտման սենյակներով: Մի քանի օր անց, հետազոտությունների արդյունքների հիման վրա պարզվեց, որ առկա է արտահայտված բորբոքում ներքին սեռական օրգաններում, հորմոնալ որոշակի տեղաշարժ և նյարդային համակարգի ախտահարման ցուցանիշներ:

Մշակվեց բազմափուլանի բուժում:

Անցավ երեք շաբաթ, այցելուն եկավ ադեկվատ հագնված, աչքերը փայլում էին, դեմքը լուսավորվել էր: Եկավ առանց ուղեկցության, իր կամքով և հայտնեց, թե ինչքան սրտատրոփ սպասել էր մեր հանդիպմանը: Կարծես թե դրական տեղաշարժեր կան, -ասաց նա ուրախությամբ,- կենդանության նշաններ եմ զգում մարմնիս մեջ:

Խոսակցությունը շրջվեց դեպի իր մեղքի զգացումը, նա հայտնեց, որ դեռ պատանի հասակում միշտ լսել է իր ընկերներից ու ծնողներից, որ ձեռնաշարժությունը ծանր մեղք է, որ մարդիկ, ովքեր զբաղվում են դրանով, անդառնալի վնաս են հասցնում առողջությանը, այդ պատճառով ամեն անգամ այդ միջոցին դիմելուց հետո ծանր մեղքի զգացում էր ունենում: Յուրաքանչյուր հաջորդ անգամ սեռական կիրքը այնքան ուժեղ էր լինում, որ չէր կարողանում դիմակայել դրան ու հարկադրաբար կրկին զբաղվում էր ինքնաբավարարմամբ:

Բժշկական տեսանկյունից միանշանակ կարելի է ասել, որ կան ինքնաբավարարման ձևեր, որոնք ոչ մի ձևով հիվանդագին համարել չի կարելի, այլ ընդհակառակը` նույնիսկ ցուցված են, որպեսզի խուսափել լուրջ հիվանդագին վիճակների առաջացումից: Դրանք են պատանեկան տարիքի ինքնաբավարարումը, փոխարինող ինքնաբավարարումը: Այս դեպքերում ձեռնաշարժությունը հանում է սեռական լարվածությունը և վերականգնում ներքին մարմնական և հոգեկան հավասարակշռության զգացողությունները:

Պատանեկան տարիների ձեռնաշարժությունը հատկապես մեղքի զգացումով է արմատավորվում այն անձանց մոտ, ում միկրոսոցիալ շրջանում բացասական վերաբերմունք է իշխում սեռական դրսևորումների հանդեպ և երեխաներին հաղորդում են այն սխալ համոզումը, որ աստված պապիկը կբարկանա, եթե դու չարություն անես ու կպատժի քեզ:

Հոգևոր գործիչները ինձանից լավ կբացատրեն, թե ինչ տեսակ կործանարար ազդեցություն է ունենում մանկական հոգեբանության վրա աստծո մասին այս տեսակ պատկերացում ստեղծելը:

Սեքսոլոգները կարող են հավաստել, որ ոչ պակաս կործանարար է ազդում հակասեքսուալ դիրքորոշումը ընտանիքում և սեքսուալ դրսևորումների ճնշումը մանկական և պատանեկան տարիներին, ինչպես նաև ավելորդ մեղքի զգացումը, որը հետագայում տարածվում է նաև նորմալ ֆիզիոլոգիական դրսևորումների վրա` սեռական և, ինչու չէ, հոգեկան հիվանդությունների պատճառ դառնալով: Եթե այսպիսի մթնոլորտում մեծացող երեխան ունի նաև հորմոնալ անբավարարություն, ասենք սոմատոսեքսուալ զարգացման ուշացում, և/կամ անձնային որոշակի գծեր` ամաչկոտություն, ինքնամփոփություն, ինքնավերլուծման և ինքնաքննադատման հակվածություն և այլն, ապա շատ մեծ է հավանականությունը, որ կզարգանա որևէ սեռական խանգարում: Սովորաբար այս տեսակ անձանց մոտ անխուսափելի են նաև սեռական օրգանների տեղային ախտահարումները, որոնք իրենց հերթին խորացնում են հիվանդության ընթացքը: Մեծ հավանականությամբ ախտաբանական գործընթացի մեջ է ընդգրկվում նաև նյարդային համակարգը և գլխուղեղի համապատասխան ենթաբաժինները, բերելով այս կամ այն հոգեկան նշանների առաջացմանը:

Անցավ ևս 3 շաբաթ, այցելուն հայտնվեց իմ սենյակում մի երիտասարդ կնոջ ուղեկցությամբ, պարզվեց, որ երկար ժամանակ հավանում էր այս աղջկան, բայց չէր համարձակվել մոտենալ: Հիմա միասին էին, և կինը պատրաստ էր ամեն ինչով աջակցել բուժման ընթացքին: Պարզվեց նաև, որ այցելուն աշխատանքի առաջարկություն էր ստացել իր տան հարևանությամբ գտնվող մի ձեռնարկությունից:

4 ամիս անց այն օրվանից, երբ առաջին անգամ նա հայտնվեց մեր կլինիկայում, ես ստացա մի հեռախոսազանգ` -Բժշկուհի, կինս հղի է… Հուզվելու իմ հերթն էր: Ամեն անգամ, երբ այցելուն բուժվում է և լույս աշխարհ գալիս մի նոր մանուկ, աննկարագրելի հուզմունք է առաջանում մեջս և ուզում եմ ամբողջ ուժով բղավել.

-Սեռական հիվանդությունները ոչ անձի կամքով առաջացող հիվանդություններ են, անձը «մեղավոր» չէ իր հիվանդության համար, սեռական խանգարումները բուժելի են և գրեթե 100% դեպքերում վերականգնվում է սեքսուալ, ինչպես նաև մանկածնման ֆունկցիան, միայն թե պետք է ճանաչել այն ու հավատալ:

Փակել

Ձեզ կհետաքրքրեն նաև՝

11 Ապրիլի, 2025

Չբավարարող զույգային հարաբերություններում զույգերը հաճախ մտածում են բաժանվելու մասին՝ առանց հասկանալու, որ բաժանումը շատ հաճախ չի լուծում խնդիրները և չի բերում հոգեկան հանգստության։ Այստեղ չկա այն գիտակցումը, որ բաժանումը չի նշանակում հեռացում-ազատագրում, այլ ընդհակառակը՝ բաժանվելուց հետո դուք ստիպված եք նորից հանդիպել ու գործ ունենալ ձեր սեփական խնդիրների հետ, որոնք նախկինում արտացոլում էիք ձեր զուգընկերոջ վրա։Ընդունված է մտածել, որ մենք ամուսնանալուց միանում ենք, եւ իսկապես՝ արտաքնապես մենք տեսնում ենք երկու հոգի, ովքեր միանում եւ թվում է՝ մեկ են դառնում։ Սակայն ավելի խորաթափանց հայացք նետելով՝ կարելի է տեսնել, որ դա այդպես չէ։ Իրականում, երբ տղամարդն ամուսնանում է՝ իր կնոջ շնորհիվ նա վերջապես «բաժանվում է» եւ կարող է հանդես գալ մաքուր տղամարդու կերպարով, նմանապես նաեւ կինն է բաժանվում եւ մաքուր կին դառնալու հեռանկար ստանում։ Շարունակեք կարդալ։Հասկանալու համար, թե այդ ինչպես է ամուսնությունը բաժանում մարդուն, պետք է ընդամենը հիշել, որ մարդն ինքն իրենով ամբողջական էակ է, ով ընդգրկում է ամբողջն իր մեջ, նա մեկ ամբողջ է, 1 թիվը։ Սա նշանակում է, որ մարդու մեջ ներառված են եւ արականը, եւ իգականը։Մենք այստեղ չենք խոսում ֆիզիկական սեռի մասին։ Ըստ ֆիզիկական սեռային պատկանելիության՝ մարդիկ բաժանվում են արական եւ իգական սեռերի, մարդը ծնվում է արական կամ իգական սեռի ներկայացուցիչ։ Ֆիզիկական առումով՝ նա սեռապես պառակտված է։ Մենք այստեղ խոսում ենք մարդու կորիզային կառուցվածքի մասին, որպես հոգեւոր էակ։ Այս առումով մարդն ամբողջական է եւ նրա մեջ գործառում է անդրոգին սեռային էություն։Ամուսնանալիս՝ տղամարդը կարող է հետ զարգացնել իր ներքին իգական աշխարհին բնորոշ հատկանիշները, հետ կանգնել իր ամբողջական անդրոգին վիճակից ու գալ անդրոս-վիճակի, քանի որ նրա կողքին հայտնվում է կին, նա ունենում …

11 Ապրիլի, 2025

Ինչու է պետք, որ նորաստեղծ ընտանիքն առանձին ապրի։Քանի դեռ երիտասարդներն ապրում են ծնողների հետ մեկ հարկի տակ, գոյություն ունի մեկ՝ ընդլայնված ընտանիք, որ կարող է ունենալ միայն մեկ տանտեր ու տանտիրուհի։ Հարսն այդ տան տանտիրուհին չէ, այլ ընտանիք «բերած» աղջիկը, ում ինչքան էլ սիրեն, պատվեն, միեւնույնն է, ստանձնում է ընտանիքին կցվող, «որդեգրված» դստեր դերը։Նոր ընտանիքի կազմումը սկսվում է հայրական տնից բաժանումից, որով նոր տուն ու տեղ է դրվում։ Հայրական տնից դուրս եկած տղան, ինչքան էլ իր հոր տղան լինի, միեւնույնն է՝ տարբերվում է նրանից, քանի որ նոր սերունդ է ներկայացնում, իսկ սերունդը փոխված ժամանակի պահանջն է կրում։Երբ ընդլայնված ընտանիքի բոլոր անդամներն ապրում են մեկ հարկի տակ, երիտասարդներն իրենց անհատական զարգացման մեջ ոչ ներդաշնակ ընթացք են առնում եւ անգամ՝ աճման կանգ ապրում, քանի որ ծնողների հովանավորությամբ լուծված խնդիրները թուլացնում են աճման համար անհրաժեշտ դիմադրությունը։Հայրական տանը ու ծնողների ներկայությամբ երիտասարդներն ակամայից ստանձնում են «երեխայի» դերը։ Սա մի կողմից ունի դրական ազդեցություն, եթե այդ դերը գիտակցված ստանձնել՝ ուսումնասիրելու համար ներքին երեխայի վնասվածքները, մյուս կողմից սակայն՝ հուզական բարձր լարվածության պատճառով ոչ թե ներքին երեխայի դիտարկում, այլ ստացած վնասվածքների խորացում է գնում։Ծնողներն ունեն երեխաներին թրիգերելու (հուզական խախտում առաջացնելու) բարձր պոտենցիալ, որից երեխաների մոտ հայտնվում են ուժգին հույզեր։ Անկարող լինելով տարանջատվել այդ հույզերից ու վերաապրելով հաղթահարել դրանց ազդեցությունը՝ երեխան նույնականացվում է այդ հուզերին եւ դրանց շուրջ հյուսված կեղծ ինքնություն ամրապնդում։Հասուն, բայց դեռ երեխա մնացած մեծահասակը՝ արդեն ամուսնացած, շարունակում է իրեն երեխայի պես պահել՝ առանց գիտակցելու իր այդ պահվածքը։ Տղան կարող է նմանակվել հորը, մնալ մոր հետ պորտալարով սնուցվող «արգանդային» հարաբերություններում ու անգիտակացաբար իր կնոջ վրա արտապատկերել …

11 Ապրիլի, 2025

«Լևի գնալ» արտահայտությունը առօրյա խոսակցականում գլխավորապես վերաբերում է այն տղամարդկանց, ովքեր ցանկանում են պահպանել իրենց ընտանիքը, բայց և մտնում են արտանուսնական կապերի մեջ։ Ի՞նչ է սա՝ անկշտությո՞ւն, չտեսությո՞ւն, մերժելու անկարողությո՞ւն, ընդունված մշակո՞ւյթ, որից չես կարող հրաժարվել…Նախ նշենք, որ «լևի գնացող» տղամարդկանց մեջ կան այնպիսինները, որոնց կանայք, կարելի է ասել, «կատարյալ են», հետևաբար «դավաճանում են» նաև թագուհիներին։ Կինը չի կարող կանխել տղամարդու այդ քայլը. դա կնոջ վերահսկումից դուրս է։Այնուհետև ֆիքսենք, որ մոնոգամ կամ պոլիգամ լինելը մարդու Ո ր ո շ ու մ է, այսինքն՝ տղամարդիկ որոշում են մոնոգամ լինել՝ մարմնա- և հոգեսեռական հավատարմություն պահպանել ամուսնության ընթացքում, կամ էլ գիտեն, որ գայթակղության դեպքում տրվելու են դրան, ու իզուր խոստումներ չեն տալիս։ Այս որոշումը հարաբերությունների ընթացքում կարող է փոփոխվել՝ մոնոգամը դառնա պոլիգամ և հակառակը։Կան այնպիսի տղամարդիկ, որոնց մոտ սեռամարմնայինն անջատված է հոգեսեռայինից։ Նրանք գտնում են, որ հավատարմությունը հոգեպես է լինում, այսպիսով՝ նրանք հավատարիմ են մնում ընտանիքին ու կնոջը մինչև կյանքի վերջ տեր կանգնելու հանձնառությանը և պատահական կնոջ հետ սերմնաժայթքում ունենալը չեն համարում անհավատարմություն։Կան նաև տղամարդիկ, ովքեր դա անում են սովորությունից դրդված, հաճույքին գերի ընկած կամ կախվածությունից ելնելով։ Նրանք գիտակցում են իրենց սովորությունը, հեշտասիրությունը, կախվածությունը, բայց չգիտեն՝ ինչպես կամ ուղղակի չեն ուզում ազատվել դրանից։Մեր մոտեցումն այս հարցին, թե ինչու են տղամարդիկ «լևի գնում», հիմնվում է տարիների ընթացքում կատարած մեր ուսումնասիրությունների, պրակտիկայում հանդիպած հարյուրավոր դեպքերի մանրակրկիտ դիտարկումների, գիտական և գեղարվեստական գրականության, պատմական և մշակութային արժեքների, կրոնական պատկերացումների վերլուծության վրա։Մեր դիտանկյունից՝ տղամարդկանց «լևի տանող» դրդապատճառը կապ ունի մարդու ինքնաճանաչողական հոգևոր պահանջմունքի հետ։ Այն տղամարդիկ, որ գնում են այդ քայլին, ներքին մղում են զգում դեպի նորը, անհայտը, …

11 Ապրիլի, 2025

Չբավարարող զույգային հարաբերություններում զույգերը հաճախ մտածում են բաժանվելու մասին՝ առանց հասկանալու, որ բաժանումը շատ հաճախ չի լուծում խնդիրները և չի բերում հոգեկան հանգստության։ Այստեղ չկա այն գիտակցումը, որ բաժանումը չի նշանակում հեռացում-ազատագրում, այլ ընդհակառակը՝ բաժանվելուց հետո դուք ստիպված եք նորից հանդիպել ու գործ ունենալ ձեր սեփական խնդիրների հետ, որոնք նախկինում արտացոլում էիք ձեր զուգընկերոջ վրա։Ընդունված է մտածել, որ մենք ամուսնանալուց միանում ենք, եւ իսկապես՝ արտաքնապես մենք տեսնում ենք երկու հոգի, ովքեր միանում եւ թվում է՝ մեկ են դառնում։ Սակայն ավելի խորաթափանց հայացք նետելով՝ կարելի է տեսնել, որ դա այդպես չէ։ Իրականում, երբ տղամարդն ամուսնանում է՝ իր կնոջ շնորհիվ նա վերջապես «բաժանվում է» եւ կարող է հանդես գալ մաքուր տղամարդու կերպարով, նմանապես նաեւ կինն է բաժանվում եւ մաքուր կին դառնալու հեռանկար ստանում։ Շարունակեք կարդալ։Հասկանալու համար, թե այդ ինչպես է ամուսնությունը բաժանում մարդուն, պետք է ընդամենը հիշել, որ մարդն ինքն իրենով ամբողջական էակ է, ով ընդգրկում է ամբողջն իր մեջ, նա մեկ ամբողջ է, 1 թիվը։ Սա նշանակում է, որ մարդու մեջ ներառված են եւ արականը, եւ իգականը։Մենք այստեղ չենք խոսում ֆիզիկական սեռի մասին։ Ըստ ֆիզիկական սեռային պատկանելիության՝ մարդիկ բաժանվում են արական եւ իգական սեռերի, մարդը ծնվում է արական կամ իգական սեռի ներկայացուցիչ։ Ֆիզիկական առումով՝ նա սեռապես պառակտված է։ Մենք այստեղ խոսում ենք մարդու կորիզային կառուցվածքի մասին, որպես հոգեւոր էակ։ Այս առումով մարդն ամբողջական է եւ նրա մեջ գործառում է անդրոգին սեռային էություն։Ամուսնանալիս՝ տղամարդը կարող է հետ զարգացնել իր ներքին իգական աշխարհին բնորոշ հատկանիշները, հետ կանգնել իր ամբողջական անդրոգին վիճակից ու գալ անդրոս-վիճակի, քանի որ նրա կողքին հայտնվում է կին, նա ունենում …

11 Ապրիլի, 2025

Ինչու է պետք, որ նորաստեղծ ընտանիքն առանձին ապրի։Քանի դեռ երիտասարդներն ապրում են ծնողների հետ մեկ հարկի տակ, գոյություն ունի մեկ՝ ընդլայնված ընտանիք, որ կարող է ունենալ միայն մեկ տանտեր ու տանտիրուհի։ Հարսն այդ տան տանտիրուհին չէ, այլ ընտանիք «բերած» աղջիկը, ում ինչքան էլ սիրեն, պատվեն, միեւնույնն է, ստանձնում է ընտանիքին կցվող, «որդեգրված» դստեր դերը։Նոր ընտանիքի կազմումը սկսվում է հայրական տնից բաժանումից, որով նոր տուն ու տեղ է դրվում։ Հայրական տնից դուրս եկած տղան, ինչքան էլ իր հոր տղան լինի, միեւնույնն է՝ տարբերվում է նրանից, քանի որ նոր սերունդ է ներկայացնում, իսկ սերունդը փոխված ժամանակի պահանջն է կրում։Երբ ընդլայնված ընտանիքի բոլոր անդամներն ապրում են մեկ հարկի տակ, երիտասարդներն իրենց անհատական զարգացման մեջ ոչ ներդաշնակ ընթացք են առնում եւ անգամ՝ աճման կանգ ապրում, քանի որ ծնողների հովանավորությամբ լուծված խնդիրները թուլացնում են աճման համար անհրաժեշտ դիմադրությունը։Հայրական տանը ու ծնողների ներկայությամբ երիտասարդներն ակամայից ստանձնում են «երեխայի» դերը։ Սա մի կողմից ունի դրական ազդեցություն, եթե այդ դերը գիտակցված ստանձնել՝ ուսումնասիրելու համար ներքին երեխայի վնասվածքները, մյուս կողմից սակայն՝ հուզական բարձր լարվածության պատճառով ոչ թե ներքին երեխայի դիտարկում, այլ ստացած վնասվածքների խորացում է գնում։Ծնողներն ունեն երեխաներին թրիգերելու (հուզական խախտում առաջացնելու) բարձր պոտենցիալ, որից երեխաների մոտ հայտնվում են ուժգին հույզեր։ Անկարող լինելով տարանջատվել այդ հույզերից ու վերաապրելով հաղթահարել դրանց ազդեցությունը՝ երեխան նույնականացվում է այդ հուզերին եւ դրանց շուրջ հյուսված կեղծ ինքնություն ամրապնդում։Հասուն, բայց դեռ երեխա մնացած մեծահասակը՝ արդեն ամուսնացած, շարունակում է իրեն երեխայի պես պահել՝ առանց գիտակցելու իր այդ պահվածքը։ Տղան կարող է նմանակվել հորը, մնալ մոր հետ պորտալարով սնուցվող «արգանդային» հարաբերություններում ու անգիտակացաբար իր կնոջ վրա արտապատկերել …

11 Ապրիլի, 2025

«Լևի գնալ» արտահայտությունը առօրյա խոսակցականում գլխավորապես վերաբերում է այն տղամարդկանց, ովքեր ցանկանում են պահպանել իրենց ընտանիքը, բայց և մտնում են արտանուսնական կապերի մեջ։ Ի՞նչ է սա՝ անկշտությո՞ւն, չտեսությո՞ւն, մերժելու անկարողությո՞ւն, ընդունված մշակո՞ւյթ, որից չես կարող հրաժարվել…Նախ նշենք, որ «լևի գնացող» տղամարդկանց մեջ կան այնպիսինները, որոնց կանայք, կարելի է ասել, «կատարյալ են», հետևաբար «դավաճանում են» նաև թագուհիներին։ Կինը չի կարող կանխել տղամարդու այդ քայլը. դա կնոջ վերահսկումից դուրս է։Այնուհետև ֆիքսենք, որ մոնոգամ կամ պոլիգամ լինելը մարդու Ո ր ո շ ու մ է, այսինքն՝ տղամարդիկ որոշում են մոնոգամ լինել՝ մարմնա- և հոգեսեռական հավատարմություն պահպանել ամուսնության ընթացքում, կամ էլ գիտեն, որ գայթակղության դեպքում տրվելու են դրան, ու իզուր խոստումներ չեն տալիս։ Այս որոշումը հարաբերությունների ընթացքում կարող է փոփոխվել՝ մոնոգամը դառնա պոլիգամ և հակառակը։Կան այնպիսի տղամարդիկ, որոնց մոտ սեռամարմնայինն անջատված է հոգեսեռայինից։ Նրանք գտնում են, որ հավատարմությունը հոգեպես է լինում, այսպիսով՝ նրանք հավատարիմ են մնում ընտանիքին ու կնոջը մինչև կյանքի վերջ տեր կանգնելու հանձնառությանը և պատահական կնոջ հետ սերմնաժայթքում ունենալը չեն համարում անհավատարմություն։Կան նաև տղամարդիկ, ովքեր դա անում են սովորությունից դրդված, հաճույքին գերի ընկած կամ կախվածությունից ելնելով։ Նրանք գիտակցում են իրենց սովորությունը, հեշտասիրությունը, կախվածությունը, բայց չգիտեն՝ ինչպես կամ ուղղակի չեն ուզում ազատվել դրանից։Մեր մոտեցումն այս հարցին, թե ինչու են տղամարդիկ «լևի գնում», հիմնվում է տարիների ընթացքում կատարած մեր ուսումնասիրությունների, պրակտիկայում հանդիպած հարյուրավոր դեպքերի մանրակրկիտ դիտարկումների, գիտական և գեղարվեստական գրականության, պատմական և մշակութային արժեքների, կրոնական պատկերացումների վերլուծության վրա։Մեր դիտանկյունից՝ տղամարդկանց «լևի տանող» դրդապատճառը կապ ունի մարդու ինքնաճանաչողական հոգևոր պահանջմունքի հետ։ Այն տղամարդիկ, որ գնում են այդ քայլին, ներքին մղում են զգում դեպի նորը, անհայտը, …

6 Հունվարի, 2019

Պոռնիկ բառը սովորաբար ասոցացվում է մարմնավաճառության հետ, պոռնիկ է համարվում նա, ով սեռական բնույթի ծառայություններ է մատուցում որոշակի գումարի դիմաց, այլ կերպ ասած՝ վաճառում է իր մարմինը։ Բայց պետք է իմանալ, որ վաճառել կարելի է ոչ միայն մարմինը, այլ նաև այդ մարմնում բնակվողին կամ նրա մասերից որևէ մի բան։Այս գրառման մեջ պոռնիկ բառի տակ ես նկատի չունեմ փողի դիմաց մարմինը վաճառող մեկին, այլ հասկանում եմ լրիվ ուրիշ բովանդակություն։ Խոսքը գնում է ավելի շուտ արքետիպի մասին, մեր ներսում ապրող միտման, կաղապարի, ունիվերսալ սիմվոլի, որը ժառանգվում է սերնդեսերունդ՝ իբրև վարքային մոդել և ազդում կյանքի ընթացքի վրա՝ թողնելով տարբեր հետևանքներ։Բոլոր մարդիկ իրենց ներսում ունեն Պոռնիկի արքետիպը՝ թե կանայք, թե տղամարդիկ՝ արտահայտման տարբեր աստիճաններով։ Պոռնիկի արքետիպը մեր կյանքում արտահայատվում է, երբ պատկերավոր ասած՝ մենք վաճառում ենք մեր որևէ մասը ինչ-որ օգուտի դիմաց, երբ գործում ենք «քյարից» դրդված:

19 Հուլիսի, 2018

Մեջբերում եմ մի հատված բժշկական գործունեությանս ընթացքում տեղի ունեցած մի զրույցից (կա զրուցակցի նախնական համաձայնությունը, դետալները փոփոխված են).«...Կան շատ բաներ, որոնք ուզում եմ իմանաք իմ մասին, ես պատասխան չեմ ակնկալում, ուղղակի ուզում եմ ասել ինչ եմ զգում: Զգում եմ, որ իմ մեջ ապրում է մի հրեշ ու ես չեմ կարողանում նրան սաստեմ, իրականում չեմ էլ փորձում... Ինձ թվում է դուք էլ եք հանձինս ինձ տեսնում մի փոքրիկ ու թույլ երեխայի, դա այդպես էլ կա, բայց կա նաև էն մութ կողմը, որից ես ամաչում եմ, բայց ինքը կա... Ես էնքան վատն եմ, վատը շատ պրիմիտիվ բառ է, ես կասեմ տականք ու ստոր եմ, որ ես շփվում են էն մարդկանց հետ, ես հաց եմ ուտում էն մարդկանց տանը, որոնց, որ իմ իմ մտքում բազմիցս վատ խոսքեր եմ ասել… ու ես արդեն չգիտեմ էլ՝ արդյո՞ք ինձ վատ եմ զգում այդ կեղտոտ խոսքերի համար, թե ոչ այդքան, քանզի այդ ամենը դարձել է շատ սովորական ինձ համար: Եղել են պահեր, որ իմ զզվանքը մամայիս հանդեպ էնքան ուժեղ է եղել, որ ես զզվել եմ էն մտքից, որ ես իր ներսում եմ սաղմնավորվել... Այս տողերը գրում եմ շատ հանգիստ, քանզի հիմա չեմ զգում այն, ինչ գրում եմ, ուղղակի շարադրում եմ երբևէ զգացածս ինչ-որ բաներ...»:Իհարկե մինչև վերջ անկեղծ լինելու դեպքում մարդն իր մեջ այնպիսի որակներ ու կողմեր կարող է տեսնել, որոնք ընդունելը ծայրաստիճան շփոթեցնող է և անգամ կարող է խելագարության հանգեցնել: Այս առումով կցանկանայի մեջբերում անել Կարլ Յունգի՝ մարդու հոգեբանության ոլորտում խորքային ուսումնասիրություններ կատարած այս հեղինակի «Անգիտակցականի հոգեբանությունը» աշխատությունից.«Համակվում ես վախով, երբ մտածում ես, որ մարդն ունի նաև …

2 Հուլիսի, 2018

Կնոջս հետ շփումը ուժասպառ է անում ինձ, երբ տանն եմ՝ նրա հետ, հոգնածություն եմ զգում, դրա համար էլ գերադասում եմ ինչքան հնարավոր է նրա կողքին չգտնվել, ուշ եմ վերադառնում աշխատանքից, տարբեր առիթներ եմ փնտրում տնից բացակայելու համար: Ինձ զայրացնում է այն հանգամանքը, որ նա անընդհատ փորձում է ներխուժել իմ կյանքի այնպիսի ոլորտներ, որոնք խիստ անձնական եմ համարում, ինձ վերահսկելու և չարաշահելու նրա փորձերը ճնշում են ինձ, անզորությունից չգիտեմ ինչ անել, կարծես ցանցում բռնված անօգնական թիթեռ լինեմ: Հարցս հետևյալն է՝ ինչպես պաշտպանեմ անձնական տարածքիս սահմանները՝ միևնույն ժամանակ պահպանելով մեր ամուսնական հարաբերությունները: /Ա., 35 տարեկան/Շնորհակալություն այս կարևոր հարցի համար: Նախ նշեմ, որ այս խնդիրը բավական լայն տարածում ունի և անհանգստացնում է շատերին, թեև կան մարդիկ, ովքեր անգամ չեն էլ գիտակցում, որ սա խնդիր է: Ընդհանրապես սահմանն իր ներսում փակելու միտում ունի, որով սահմանափակվածը դառնում է աշխարհին ներկայանալի առանձին միավոր: Երբ ասում ենք անձնական տարածք, հասկանում ենք ֆիզիկական, մտային և հուզական սահմանագծերով եզրափակված այն տիրույթը, որով մենք ներկայանում ենք աշխարհին որպես առանձին անհատ և կերպար:Բոլոր առողջ հարաբերություններում, անկախ թե դա ինչ բնույթ է կրում՝ ինտիմ ամուսնական, ընկերական, թե գործնական, հարաբերվող կողմերից յուրաքանչյուրը պետք է գիտակցի անձնական տիրույթի սահմաններ ունենալու և դրանք պաշտպանելու կարևորությունը: Սա անհրաժեշտություն է, քանի որ այդ սահմանները հստակորեն զատում են մեր ինքնությունն այլ մարդկանց ինքնությունից, օգնում զանազանել սեփական կարիքները այլոց կարիքներից, տարբերակել սեփական ցանկություններն ուրիշ մարդկանց ցանկություններից: Այս սահմանները պաշտպանում են մեզ ուրիշ անձանց կողմից օգտագործված, չարաշահված լինելուց, մանիպուլյացիայի ենթարկվելուց:Ինքնության սահմաններ ունեցող անձիք ինքնահարգալից են և գիտեն իրենց իսկական արժեքը: Նրանց ինքնազգացողությունը միշտ բարձր է, իսկ ամբողջականության զգացումը չի թույլատրում …

Թողնել մեկնաբանություն

Ձեր էլ-փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են *-ով